فکرشهر ـ همایون فقیه*: با گسترش اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی در سراسر جهان یک رویکرد مهم و اساسی به عنوان سواد رسانه ای بیش از پیش دارای اهمیت شده است، چرا که اگر این سواد رسانه ای وجود نداشته باشد و مخاطبین فضاهای مجازی، اطلاعاتی برای استفاده بهتر از شبکه های اجتماعی نداشته باشند، با ناهنجاری هایی در جامعه رو به رو خواهیم شد که بخشی از آن مثل پخش شایعات خطرناک، هرج و مرج در آداب فرهنگی و سبک زندگی، جولانگاه سلبریتی هایی که جای متفکران و اندیشمندان حوزه جامعه شناسی و فرهنگ را تصرف کرده اند و غیره خواهد بود.
برخی از این سلبریتی ها چنان در این شبکه های مجازی غرق شده اند که از خود واقعی خویش فاصله گرفته و در ژرفای عدم ثابت رفتاری دست و پا می زنند و اگر مراقبت نشود، این معضل اساسی دامنگیر عامه مردم خواهد شد؛ هر چند که در حال حاضر شده است.
در ایران، سلبریتی ها در همه جا مشاهده می شوند، از سینما و تلویزیون گرفته تا شبکه های اجتماعی و کمپین های مختلف زیست محیطی و دینی و.... نفوذشان به گونه ای شده است که در بطن زندگی مردم نفوذ کرده اند و مسیر افکار جامعه و شیوه اندیشیدن مردم را برنامه ریزی می کنند. این نوع نفوذ فقط در ایران نیست، در بیشتر کشورها، سلبریتی ها در مواردی دخالت می کنند که زمینه از پیش تعیین شده ای برایشان تدارک دیده نشده، اما قضیه اشان در کشور ما تفاوت دارد، چرا که در حال تبدیل شدن به رهبرانی برای مردم هستند که گاهی گفته ها، نظرات، درخواست ها و مواردی در شبکه های مجازی از ایشان منعکس می شود که با سبک زندگی اسلامی و شریعت ما متفاوت است و گاهی پایشان را از گلیم خویش درازتر می کنند و مردم نیز بدون اطلاعات کافی و سواد رسانه ای مناسب از افکار و سبک زندگی اشان تقلید می کنند و می بینیم مدگرایی و اشراف گرایی و حتی ناهنجاری های پوششی جنسی هم از این موارد جداناپذیر می شود.
وقتی که جایگاه اجتماعی و اخلاقی روشنفکران اسلامی و اجتماعی ما به وسیله سلبریتی ها غصب می شود، طبیعتا به وسیله افکار مردمی، خصوصا جوانان، این اندیشمندان به حاشیه کشانده می شوند و به جرات می توان گفت بخشی از حاکمیت کنار گذاشته می شود؛ در مقابل هم وقتی این اندیشمندان و روشنفکران اسلامی و اجتماعی به بهانه ها مختلف از طرف برخی نهادها اجازه فعالیت در جامعه ندارند یا اگر هم داشته باشند توسط رسانه های جمعی و عمومی مشاهده نمی شوند، مطمئنا موقعیت برای جولان سلبریتی ها بیشتر می شود.
وقتی چنین موقعیت هایی برای گسترش گفتمان سلبریتی ها فراهم شد، دیگر حرف ها و رفتارهای سلبریتی ها برای مردم و جوانان از نوع تفکر و اندیشه نیست، بلکه از نوع احساسات و عواطف است.
بیم آن می رود با عدم نظارت کافی بر رفتار سلبریتی های جامعه و عدم اهمیت دادن به متفکران اجتماعی و یک جانبه نگری در رسانه های عمومی، سطح دانایی و اندیشه مردم، خصوصا قشر جوان، به شدت کاهش یابد و جایگزین آن افکار سلبریتی هایی شود که گاهی از خطوط قرمز نیز عبور می کنند.
* فعال اجتماعی
